पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से उतरना शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

उतरना   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : ऊपर से नीचे की ओर आने की क्रिया।

उदाहरण : पहाड़ से अवरोहण करते समय सावधान रहना चाहिए।

पर्यायवाची : अवक्रम, अवतरण, अवरोह, अवरोहण, अवसर्पण, उतरन, उतराई, उतरान

The act of changing your location in a downward direction.

descent

மேலே இருந்து கீழே இறங்குதல்

மலையிலிருந்து கீழ் இறங்கும் நேரத்தில் எச்சரிக்கையோடு இருக்க வேண்டும்
இறங்குதல்
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : वायुयान या अन्य वस्तुओं का किसी सतह पर उतरने की क्रिया।

उदाहरण : बच्चे घर की छत से हवाई जहाज़ का अवतरण देख रहे हैं।

पर्यायवाची : अवतरण, अवतार, उतराई

The act of coming down to the earth (or other surface).

The plane made a smooth landing.
His landing on his feet was catlike.
landing

பறந்து கொண்டிருக்கும் விமானம் ஓடு தளத்தில் இறங்குதல்

குழந்தைகள் மாடியில் நின்று விமானம் தரையிறங்குவதைப் பார்க்கின்றனர்.
தரையிறங்குதல்
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : घटने या कम होने की क्रिया या भाव।

उदाहरण : बाढ़ग्रस्त ग्रामीणों को नदी के पानी का अवतरण देख थोड़ी राहत मिली।

पर्यायवाची : अवतरण, उतराई, उतराव, घटना

Change toward something smaller or lower.

decline, diminution

குறையும் நிலை

கிராமவாசிகள் வெள்ளப் பெருக்கெடுத்த ஆற்றின் நிலை தாழ்தலைக் கண்டு நிம்மதியுற்றனர்.
தாழ்தல்

उतरना   क्रिया

१. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / कार्यसूचक

अर्थ : किसी व्यक्ति या वस्तु का ऊँचे स्थान से नीचे की ओर आना या जाना।

उदाहरण : दादी धीरे-धीरे सीढ़ियों से उतरती हैं।

पर्यायवाची : अवतरण करना, अवरोहना

Come down.

The birds alighted.
alight, climb down

மேலிருந்து கீழே இறங்கி வருதல்

பாட்டி மெதுவாக மாடியிலிருந்து இறங்குகிறாள்
இறங்கு
२. क्रिया / अवस्थासूचक क्रिया / भौतिक अवस्थासूचक

अर्थ : किसी वस्तु आदि का लुप्त होते हुए थोड़ा हो जाना।

उदाहरण : वर्षा न होने से नदी में पानी कम हो रहा है।

पर्यायवाची : कम होना, कमी आना, घटना, न्यून होना

Decrease in size, extent, or range.

The amount of homework decreased towards the end of the semester.
The cabin pressure fell dramatically.
Her weight fell to under a hundred pounds.
His voice fell to a whisper.
decrease, diminish, fall, lessen

ஒரு பொருள் மறைந்து போகும் அளவிற்கு சிறிதளவாகி போதல்.

மழையில்லாத காரணத்தால் நதியில் தண்ணீர் குறைந்தது
இறங்கு, குறை
३. क्रिया / अवस्थासूचक क्रिया
    क्रिया / होना क्रिया

अर्थ : समुद्र के पानी में उतार आना।

उदाहरण : समुद्र प्रतिदिन चढ़ता और उतरता है।

पर्यायवाची : भटियाना, भठियाना

Flow back or recede.

The tides ebbed at noon.
ebb, ebb away, ebb down, ebb off, ebb out

கடல் நீர் இறங்கி காணப்படுவது

கடல் மட்டம் தினமும் ஏறவும் இறங்கவும் செய்கிறது
இறங்கு
४. क्रिया / होना क्रिया

अर्थ : शरीर पर धारण की हुई या पहनी हुई चीज का वहाँ से हटाये जाने पर अलग होना।

उदाहरण : क्या तुम्हारे कपड़े, जूते और मोजे उतर गए?

पर्यायवाची : खुलना, निकलना

உடலில் அணியப்பட்ட அல்லது உடுத்தப்பட்ட பொருளை அங்கேயிருந்து அகற்றி தனியாக்குவது

என்ன உன்னுடைய ஆடை, செருப்பை கழட்டிக்கொண்டிருக்கிறாய்
அவிழ், களை, கழட்டு
५. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / परिवर्तनसूचक

अर्थ : भाव का गिर जाना या कम हो जाना।

उदाहरण : आजकल सोने का भाव उतर गया है।

पर्यायवाची : गिरना, घटना, लुढ़कना

Decrease in size, extent, or range.

The amount of homework decreased towards the end of the semester.
The cabin pressure fell dramatically.
Her weight fell to under a hundred pounds.
His voice fell to a whisper.
decrease, diminish, fall, lessen

பொருள்களின் விலை குறைதல்.

தற்பொழுது தங்கத்தின் விலை இறங்கி விட்டது
இறங்கு, சரிதல்
६. क्रिया / अवस्थासूचक क्रिया

अर्थ : रंग, चमक आदि का धीमा पड़ जाना।

उदाहरण : एक ही धुलाई में कपड़े का रंग उड़ गया।

पर्यायवाची : उड़ जाना, उड़ना, निकलना, फीका पड़ना

மங்கு, ஒளியிழ

ஒரே சலவையில் துணியின் நிறம் மங்கி விட்டது
ஒளியிழ, மங்கு
७. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / शारीरिक कार्यसूचक

अर्थ : कांति का मलिन पड़ना।

उदाहरण : बुरी ख़बर सुन कर उसका चेहरा मुरझा गया।

पर्यायवाची : कुम्हलाना, मुरझाना, मुर्झाना, म्लान होना

Lose freshness, vigor, or vitality.

Her bloom was fading.
fade, wither

கலையிழந்து இருப்பது.

கெட்ட செய்தியை கேட்ட உடன் அவன் முகம் வெளுத்தது
உலர்ந்த, காய்ந்த, வெளுத்த
८. क्रिया / होना क्रिया

अर्थ : वर्ष, मास आदि का अंत की ओर होना या आना।

उदाहरण : अब कृष्ण पक्ष उतर रहा है।

வருடம், மாதத்தின் முடிவாக இருப்பது

இப்பொழுது கிருஷ்ணபட்சம் இறங்கிக் கொண்டிருக்கிறது
இறங்கு, நிறைவடை, முடி, முடிவடை
९. क्रिया / अनैच्छिक क्रिया
    क्रिया / होना क्रिया

अर्थ : किसी प्रकार के आवेश का मंद पड़कर शांत या समाप्त होना।

उदाहरण : पिताजी का गुस्सा अभी तक नहीं उतरा।
बुढ़ापे में भी उनकी पढ़ने की सनक नहीं उतरी।

ஒருவரின் ஆவேசம் குறைந்து அமைதியாகிவிடுவது

அப்பாவின் கோபம் இப்பொழுதுவரை இறங்கவில்லை
இறங்கு, குறை, தணி
१०. क्रिया / होना क्रिया

अर्थ : फलों, फूलों आदि का अच्छी तरह से पक या फूल चुकने के बाद सड़न की ओर प्रवृत्त होना।

उदाहरण : कल तक यह आम उतर जायगा।
सब्जी उतर रही है।

பழங்கள், பூக்களை நல்லவிதமாக பழுக்கவைப்பது அல்லது பூக்கள் முடிந்த பின்பு அழுகுவதில் ஈடுபடுவது

நேற்று வரை இந்த மாம்பழம் இறங்கியிருந்தது காய்கறியின் விலை இறங்கிக்கொண்டிருக்கிறது
இறங்கு, தொய்வடைய, மங்கு, விலகு
११. क्रिया / अनैच्छिक क्रिया
    क्रिया / होना क्रिया

अर्थ : कुछ वाद्ययंत्रों को जितना कसा, चढ़ा या तना रहना चाहिए उससे कसाव या तनाव का कम होना।

उदाहरण : जब ढोल, तबला, सारंगी आदि उतर जाय तो उसे तुरंत कस या चढ़ा लेना चाहिए।

पर्यायवाची : ढीला पड़ना, ढीला होना

சில வாத்திய கருவிகளை எவ்வளவு ஏற்ற வேண்டுமோ அல்லது இறக்க வேண்டுமோ அவ்வாறே ஏற்றுவது அல்லது இறக்குவது

மத்தளம், தபேலா, நரம்பிசைக்கருவி முதலியவற்றை எந்த சமயம் ஏற்ற வேண்டும், இறக்க வேண்டும் என்பதைத் தெரிந்துகொள்ளவேண்டும்
இறக்கு
१२. क्रिया / अनैच्छिक क्रिया
    क्रिया / होना क्रिया

अर्थ : क्रमशः तैयार होने या बननेवाली चीजों का तैयार या बनकर काम में आने या बाजार में जाने के योग्य होना।

उदाहरण : बाग़ के पेड़-पौधों से फल-फूल उतर रहे हैं।
जुलाहे के करघे पर से थान और धोतियाँ उतरती हैं।

१३. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / शारीरिक कार्यसूचक

अर्थ : कोई काम, व्यवसाय आदि शुरू करना या किसी विशेष कार्य-क्षेत्र में पदार्पण करना।

उदाहरण : पूँजीपति आजकल बैंकिंग कारोबार में भी उतर रहे हैं।

पर्यायवाची : आना

ஏதாவது ஒரு வேலை, தொழிலை ஆரம்பிப்பது

முதலாளி இப்பொழுது பேங்கிங் தொழிலிலும் இறங்கிக்கொண்டிருக்கிறார்
இறங்கு
१४. क्रिया / अवस्थासूचक क्रिया

अर्थ : उतर जाना या न रहना या किसी उच्च स्तर या स्थिति से अपने नीचे वाले सामान्य या स्वाभाविक स्तर, स्थिति आदि की ओर आना।

उदाहरण : आज सुबह ही इसका बुखार टूटा।
घंटों बाद मनोज का नशा टूटा।

पर्यायवाची : टूटना

Wear off or die down.

The pain subsided.
lessen, subside

இறங்கு

ராமனுக்கு போதை மணிக்கணக்கான பிறகு தான் இறங்கியது.
இறங்கு
१५. क्रिया / होना क्रिया

अर्थ : किसी अंकित नियत या स्थिर स्तर से नीचे आना।

उदाहरण : बच्चे का कक्षा में स्तर उतर रहा है।
अचानक गवैये का स्वर उतर गया।

நிலையான இடத்திலிருந்து கீழே இறங்கி வருவது

குழந்தைகள் வகுப்பில் வரிசையாக இறங்கிக் கொண்டிருக்கின்றனர்
இறங்கு
१६. क्रिया / अवस्थासूचक क्रिया

अर्थ : देवता का मनुष्य आदि संसारी प्राणियों के रूप में धरती पर आना।

उदाहरण : जब पृथ्वी पर पाप बढ़ जाता है तब भगवान अवतार लेते हैं।
समय-समय पर अनेक अलौकिक महापुरुष इस लोक में उतरते रहते हैं।

पर्यायवाची : अवतरना, अवतरित होना, अवतार लेना, प्रकट होना, प्रकटना, प्रगटना, प्रघटना

மனிதர்கள், பிராணிகள் முதலிய வடிவத்தில் பூமியில் தேவர்கள் அவதரித்தல்

எப்பொழுது பூமியில் பாவம் அதிகரிக்கிறதோ அப்பொழுது பூமியில் பகவான் அவதாரம் எடுக்கிறார் ஒவ்வொரு சமயமும் அதிக மாமனிதர்கள் இந்த உலகத்தில் அவதரிக்கின்றனர்
அவதரி, அவதாரமெடு, அவதாரம்எடு
१७. क्रिया / अवस्थासूचक क्रिया

अर्थ : कहीं आश्रय लेना।

उदाहरण : हम जब भी दिल्ली जाते हैं, शर्माजी के यहाँ रुकते हैं।

पर्यायवाची : टिकना, ठहरना, रहना, रुकना

தங்கு

என்னுடைய மாப்பிள்ளை வெளிநாட்டிலேயே தங்கிவிட்டார்.
தங்கு
१८. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / शारीरिक कार्यसूचक

अर्थ : सवारी आदि से बाहर निकलना या वाहन से जमीन पर आना।

उदाहरण : वह बस से धीरे-धीरे उतरा।
ट्रक से माल उतरा।

१९. क्रिया / होना क्रिया

अर्थ : कैमरे में तस्वीर आदि का खिंच जाना।

उदाहरण : आपका फोटो खिंच गया है।

पर्यायवाची : आना, खिंचना, खिचना, बनना

२०. क्रिया / अनैच्छिक क्रिया
    क्रिया / होना क्रिया

अर्थ : किसी पद या स्थान से खिंच, खिसक या गिरकर अथवा किसी अन्य प्रकार से अलग होकर नीचे आना।

उदाहरण : बकरे की खाल उतर गई है।
वह अपने दुर्व्यवहार के कारण मेरे चित्त पर से उतरा है।

ஒன்றை அது இருக்கும் இடத்திலிருந்து பிரித்து தனியாக்குவதுஒருவரின் பதவி அல்லது இடத்திலிருந்து இருப்பது, எழுவது அல்லது விழுவது அல்லது மற்ற வகையிலிருந்து தனித்து கீழே விழுவது

ஆட்டின் தோல் உரிக்கப்பட்டது
உரி, களை
२१. क्रिया / अवस्थासूचक क्रिया

अर्थ : मिली, सटी या लगी हुई चीज़ आदि का अलग होना।

उदाहरण : कमीज़ का बटन निकल गया है।
क़िताब के पन्ने निकल रहे हैं।
सीलन के कारण दीवार का सीमेंट उधड़ रहा है।

पर्यायवाची : अलग होना, उकलना, उकिड़ना, उकिलाना, उखड़ना, उखरना, उचटना, उचड़ना, उचरना, उधड़ना, टूटना, निकलना, पृथक होना

Come apart.

The two pieces that we had glued separated.
divide, part, separate

பிய், வெளிவா, பிரி

சட்டையின் பொத்தான் பிய்ந்தது
பிய், பிரி, வெளிவா
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।