पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से खयाल शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

खयाल   संज्ञा, विदेशी (अरबी)

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : वह ज्ञान जो स्मरण शक्ति के द्वारा एकत्र या प्राप्त होता है।

उदाहरण : बचपन की याद आते ही मन प्रसन्न हो जाता है।

पर्यायवाची : अभिज्ञान, ख़याल, ख़्याल, ख्याल, तसव्वर, तसव्वुर, तसौवर, ध्यान, याद, सुध, सुधि, स्मृति

Something that is remembered.

Search as he would, the memory was lost.
memory

மனப்பதிவை வெளிக்கொண்டு வருவது.

குழந்தைப் பருவத்தின் நினைவு வந்ததுமே மனது சந்தோஷம் அடைந்தது
ஓர்மை, ஞாபகம், நனவு, நினைப்பு, நினைவு, பிரஞ்ஞை
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : वह शक्ति या भाव जो मन में नयी,अनोखी,अनदेखी,अनसुनी आदि बातों के स्वरूप को उपस्थित करती है।

उदाहरण : मूर्तिकार की कल्पना पत्थर को तराश कर मूर्त रूप प्रदान करती है।

पर्यायवाची : कल्पना, कल्पना शक्ति, ख़याल, ख़्याल, ख्याल, तसव्वर, तसव्वुर, तसौवर, फंतासी

The ability to form mental images of things or events.

He could still hear her in his imagination.
imagery, imagination, imaging, mental imagery

இல்லாததை மனதில் கொண்டு வருவது அல்லது மனதில் உருவாக்கி வெளிப்படுத்துவது.

சிற்பி தன் கற்பனையை சிலை வடிவில் கொண்டுவந்தார்
ஆகாசக்கோட்டை, ஆகாசப்பந்தல், எண்ணிப்பார்த்தல், கற்பனை, மனக்கோட்டை, மனோராஜியம், மனோராஜ்யம்
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध

अर्थ : अनुभव और स्मृति से मन में उत्पन्न होनेवाला कोई भाव।

उदाहरण : अपनी भावना के अनुरूप ही लोग व्यवहार करते हैं।

पर्यायवाची : ख़याल, ख़्याल, ख्याल, जजबा, जज़बा, जज़्बा, जज्बा, भावना, मनोभावना

The state of a person's emotions (especially with regard to pleasure or dejection).

His emotional state depended on her opinion.
He was in good spirits.
His spirit rose.
emotional state, spirit

மன எழுச்சி.

தன்னுடைய உணர்வுகளுக்கு இணங்க மனிதனின் குணம் அமைகிறது
உணர்ச்சி, உணர்வு, ஒரணர்வு, சுரணை, சொரணை
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : मन में उत्पन्न होनेवाली बात।

उदाहरण : विचारों पर विवेक का अंकुश अवश्य होना चाहिए।

पर्यायवाची : अभिवेग, ख़याल, ख़्याल, ख्याल, तसव्वर, तसव्वुर, तसौवर, विचार

மனத்தின் நினைப்பு.

நாம் நல்ல எண்ணங்களுடன் இருக்க வேண்டும்
எண்ணம், கருத்து, சிந்தனை, நினைப்பு, நினைவு, நெனப்பு, நெனவு
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : किसी को उपेक्षित न करने का भाव।

उदाहरण : वह बड़ों की बातों पर ध्यान न देते हुए अपनी मनमानी करता है।

पर्यायवाची : ख़याल, ख़्याल, ख्याल, तवज्जह, तवज्जो, तवज्जोह, ध्यान, परवाह, मुलाहज़ा, मुलाहजा, मुलाहिज़ा, मुलाहिजा, लिहाज, लिहाज़

Paying particular notice (as to children or helpless people).

His attentiveness to her wishes.
He spends without heed to the consequences.
attentiveness, heed, paying attention, regard

செய்யும் செயலுடன் மனம் ஒன்றிய நிலை.

அவன் பெரியவர்களின் பேச்சை கவனம் செலுத்தாமல் மனம்போன போக்குபடி செல்கிறான்
உன்னிப்பு, உஷார், கவனம், கவனிப்பு, சாக்கிரதை, சிரத்தை, ஜாக்கிரதை, பத்திரம், மும்முரம், விழிப்பு
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / बोध
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : किसी विषय आदि में प्रकट किया हुआ किसी का अपना विचार या सम्मति।

उदाहरण : सभी के मत से यह काम ठीक हो रहा है।

पर्यायवाची : अभिमत, इंदिया, इन्दिया, ख़याल, ख़्याल, ख्याल, तजवीज, तजवीज़, मत, राय, विचार, सम्मति

A personal belief or judgment that is not founded on proof or certainty.

My opinion differs from yours.
I am not of your persuasion.
What are your thoughts on Haiti?.
opinion, persuasion, sentiment, thought, view

சிந்தனை

தங்களின் எண்ணத்தால் இந்த வேலை சரியாக நடைபெற்றது
அபிப்ராயம், எண்ணம், சிந்தனை, நினைப்பு
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : किसी राग या रागिनी के समस्त शास्त्रीय लक्षणों से युक्त गेय पद या गीत।

उदाहरण : गाए जाने की गति के विचार से ख़याल तीन प्रकार के (विलंबित, मध्य और द्रुत) होते हैं।

पर्यायवाची : ख़याल, ख़्याल, ख्याल

ராகம்

கியால் ராகம் ஒரு புது வகையான ராகம்
ராகம்
८. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : अंतःकरण या मन की वह वृति या शक्ति जो उसे किसी चीज या बात का बोध कराती, उसमें कोई धारणा उत्पन्न करती अथवा कोई स्मृति जाग्रत करती है।

उदाहरण : मैंने उन्हें एक बार देखा तो है पर उनकी आकृति अभी ध्यान में नहीं आ रही है।

पर्यायवाची : ख़याल, ख़्याल, ख्याल, तसव्वर, तसव्वुर, तसौवर, ध्यान, नजर, नज़र, याद, सुध, सुधि, स्मृति

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।