पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से वाणी शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

वाणी   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुण

अर्थ : बोलने या बातचीत करने की शक्ति।

उदाहरण : कहते हैं कि सात वर्ष के गूँगे विष्णु आरोड़ा को गुरु की कृपा से वाणी मिली।

पर्यायवाची : वाचा


अन्य भाषाओं में अनुवाद :

ಮಾತನಾಡು ಅಥವಾ ಹೇಳುವಂತಹ ಶಕ್ತಿ

ಹಿಂದಿನಿ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸತ್ಯವಂತ ಜನರುಗಳಿಗೆ ದೇವರ ವಾಣಿ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.
ನುಡಿ, ಮಾಡು, ವಚನ, ವಾಣಿ

କହିବା ବା କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିବାର ଶକ୍ତି

କୁହାଯାଏକି ସାତବର୍ଷର ଜଡା ବିଷ୍ଣୁ ଆରୋଡାକୁ ଗୁରୁକୃପାରେ ବାକ୍‌ଶକ୍ତି ମିଳିଥିଲା
ପ୍ରଗଳ୍‌ଭତା, ବହୁଭାସିତା, ବାକ୍‌ଶକ୍ତି, ବାଚାଟତା, ବାଚାଳତା

बोलण्याची शक्ती.

अपघातामुळे त्याची वाचा हरपली.
वाचा, वाणी

Possession of the qualities (especially mental qualities) required to do something or get something done.

Danger heightened his powers of discrimination.
ability, power

বলার বা কথাবার্তা বলার শক্তি

"বলা হয় যে সাত বছরের বোবা বিষ্ণু আরোড়া গুরুর কৃপায় বাণী পেয়েছে"
বাণী

സംസാരിക്കുവാനുള്ള കഴിവ്

ഏഴുവയസുകാരന്‍ വിഷ്ണു അറോറയ്ക്ക് ഗുരു കടാക്ഷത്താല്‍ സംസാരശേഷി തിരിച്ച് കിട്ടിയെന്ന് പറഞ്ഞു കേള്ക്കുന്നു
സംസാരശേഷി
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : कोमलता, तीव्रता, उतार-चढ़ाव आदि से युक्त वह शब्द जो प्राणियों के गले से आता है।

उदाहरण : उसकी आवाज़ बहुत मीठी है।

पर्यायवाची : आवाज, आवाज़, कंठ स्वर, गला, गुलू, बाँग, बांग, बोली, सुर, स्वर


अन्य भाषाओं में अनुवाद :

గట్టిగా మాట్లాడేటప్పుడు వచ్చేది

ఆమె ధ్వని చాలా మధురంగా ఉంటుంది.
ధ్వని, శబ్ధం

କୋମଳତା, ତୀବ୍ରତା, ଉତ୍ଥାନ ପତନ ଆଦିରେ ଯୁକ୍ତ ଯେଉଁ ଶବ୍ଦ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ କଣ୍ଠରୁ ବାହାରେ

କୋକିଳର ସ୍ୱର ବହୁତ ମଧୁର
କଣ୍ଠସ୍ୱର, ଧ୍ୱନି, ସୁର, ସ୍ୱର

ಕೋಮಲವಾದ, ತೀಕ್ಷಣವಾದ, ಏರಿಕೆ-ಇಳಿಕೆ ಮೊದಲಾದವುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಶಬ್ಧ ಅದು ಮನುಷ್ಯರ ಕಂಠದಿಂದ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ

ಅವಳ ಸ್ವರ ತುಂಬಾ ಮಧುರವಾಗಿದೆ.
ಕಂಠ, ಧ್ವನಿ, ಭಾಷೆ, ಮಾತು, ವಾಣಿ, ಶಬ್ಧ, ಸ್ವರ

प्राण्यांच्या गळ्यातून निघणारा कोमलता, तीव्रता, चढउतार इत्यादी गुणविशेष असणारा ध्वनी.

तो कापर्‍या आवाजात बोलू लागला.
त्याचा कंठ फार गोड आहे.
आवाज, कंठ, स्वर

The sound made by the vibration of vocal folds modified by the resonance of the vocal tract.

A singer takes good care of his voice.
The giraffe cannot make any vocalizations.
phonation, vocalisation, vocalism, vocalization, voice, vox

কোমলতা, তীব্রতা, উঁচু-নিচু ইত্যাদির সাথে যুক্ত সেই শব্দ যা প্রাণীর গলা থেকে বেরোয়

তার আওয়াজ হল বেশ মিষ্টি
আওয়াজ, কন্ঠ স্বর, গলা, বুলি, স্বর

ஒருவர் பேச்சும் போது வரும் ஒலி.

அவனுடைய பேச்சுசத்தம் மிகவும் இனிமையானது
பேச்சுசத்தம்

മൃദുലത, തീവ്രത, വ്യതിയാനങ്ങള്‍ മുതലായവ എല്ലാം യോജിച്ച ജീവികളുടെ കണ്ഠത്തില്‍ നിന്ന് വരുന്ന ശബ്ദം.

അവന്റെ ശബ്ദം വളരെ മാധുര്യമുള്ളതാണ്.
ആരവം, ആരാവം, ഒച്ച, ഒലി, ധ്വനി, നാദം, നിനദം, നിനാദം, നിസ്വനം, നിസ്വാനം, നിർഘോഷം, നിർഹാദ്രം, രവം, രാസം, വിക്ഷവം, വിരാവം, ശബ്ദം, ശാരീരം, ശ്രുതി, സംരാവം, സ്വനം, സ്വരം, സ്വാനം, ഹ്രാസം
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : मनुष्य के मुख से निकलने वाला सार्थक शब्द।

उदाहरण : ऐसा वचन बोलें जो दूसरों को अच्छा लगे।

पर्यायवाची : इड़ा, बयन, बाणी, बानी, बोल, बोली, वचन, वाचा


अन्य भाषाओं में अनुवाद :

నోటి ద్వారా వచ్చే శబ్దము.

మనం మాట్లాడే మాటలు ఇతరులకు ఇంపుగా ఉండాలి.
మాట

ಮನುಷ್ಯರ ಬಾಯಿಯ ಮೂಲಕ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುವ ಉತ್ತಮವಾದ ಶಬ್ದ ಅಥವಾ ಮಾತು

ಕೊಟ್ಟ ವಚನಕ್ಕೆ ತಪ್ಪದವರು ಬಹಳ ವಿರಳ.
ಮಾತು, ವಚನ, ವಾಣಿ, ಹೇಳಿಕೆ

ମନୁଷ୍ୟ ମୁହଁରୁ ବାହାରୁଥିବା ସାର୍ଥକ ଶବ୍ଦ

ଏଭଳି ବଚନ କୁହ ଯାହା ଅନ୍ୟକୁ ଭଲ ଲାଗିବ
କଥା, ବଚନ, ବାକ୍ୟ, ବାଣୀ, ବୋଲି

माणसाच्या मुखातून निघालेला सार्थ शब्द.

संतांचे बोल नेहमी आठवावेत
बोल, वचन, वाणी

(language) communication by word of mouth.

His speech was garbled.
He uttered harsh language.
He recorded the spoken language of the streets.
language, oral communication, speech, speech communication, spoken communication, spoken language, voice communication

মানুষের মুখথেকে বার হওয়া সার্থক শব্দ

এমন কথা বলো যা অন্যের ভালো লাগে
কথা, বচন, বাণী

மனிதனின் வாயிலிருந்து வெளிப்படும் சொல்

தலைவரின் கூற்றை தொண்டர்கள் மதித்து நடந்தனர்.
பேச்சு, வார்த்தை

മനുഷ്യന്റെ വായില് നിന്നും ഉയരുന്ന അര്ത്ഥത്തോടു കൂടിയ ശബ്ദം.

മറ്റുള്ളവര്ക്ക് നല്ലതെന്നു തോന്നുന്ന വാക്കുകള്‍ പറയുക.
പദം, വാക്ക്
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : मुँह के अंदर का वह लंबा चपटा मांस पिंड जिससे रसों का आस्वादन और उसकी सहायता से शब्दों का उच्चारण होता है।

उदाहरण : जीभ बोलने में मुख्य भूमिका निभाती है।

पर्यायवाची : जबान, ज़बान, ज़ुबान, जिब्भा, जिभ्या, जिह्वा, जीभ, जीभड़िया, जीह, जुबान, मुख-चीरी, मुखचीरी, रसना, रसनेंद्रिय, रसनेन्द्रिय, रसमाता, रसमातृका, रसा, ललना


अन्य भाषाओं में अनुवाद :

ఏదో ఒకటి

ఏదైనా చెప్పడంలో ముఖ్య విషయాన్ని స్పష్టంగా చెప్పాలి.
ఏదైనా

ମୁଁହ ଭିତରର ଲମ୍ବା ଚେପଟା ମାଂସ ପିଣ୍ଡ ଯେଉଁଥିରେ ରସର ଆସ୍ୱାଦନ ଏବଂ ତାହାର ସହାୟତାରେ ଶବ୍ଦର ଉଚ୍ଚାରଣ ହୁଏ

ଜିଭ କଥା କହିବାରେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ
ଜିଭ, ଜିହ୍ୱା

ರುಚಿ ನೋಡುವುದು, ಮಾತನಾಡುವುದು ಮುಂತಾದವುಗಳಿಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಬಾಯಿಯ ಒಳಗಿನ ಮಾಂಸಲವಾದ ಅಂಗ

ನಾಲಿಗೆಯು ಮಾತನಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಜಿಹ್ವೆ, ನಾಲಿಗೆ

चर्वण, गिळणे इत्यादी क्रियांना साहाय्य करणारा, अर्धअंडाकार, सपाट असा तोंडातील एक स्नायुमय अवयव.

जिभेमुळे पदार्थाची चव कळते
जिभली, जिव्हा, जीभ, रसना

A mobile mass of muscular tissue covered with mucous membrane and located in the oral cavity.

clapper, glossa, lingua, tongue

সুখের সেই চ্যাপ্টা মাংসল অংশ যার দ্বারা স্বাদগ্রহণ ও উচ্চারণ করা হয়

কথা বলায় জিভই মুখ্য ভূমিকা নেয়
জিভ, জিহ্বা

உணவை சுவைக்க வாயின் நடுவில் அமைந்திருக்கும் அசையக் கூடிய எழும்பில்லா உறுப்பு.

பேசுவதிக் நாக்கு முக்கிய பங்கு வகிக்கிறது
நாக்கு

രുചിയുടെ ആസ്വാദനവും അതു വഴി ശബ്ദങ്ങളുടെ ഉച്ചാരണവും നടക്കുന്ന വായുടെ അകത്തെ ആ നീണ്ടു പരന്ന മാംസ പിണ്ടം.

സംസാരത്തില്‍ നാക്കു്‌ വലിയ പങ്കു്‌ വഹിക്കുന്നു.
ജിഹ്വ, ജിഹ്വം, ധാര, നക്കുന്നതെന്തുകൊണ്ടോ അതു, നാക്കു്‌, നാവു്, രശന, രസജ്ഞ, രസന, രസനേന്ദ്രിയം, ലലന
५. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : विद्या और वाणी की अधिष्ठात्री देवी।

उदाहरण : सरस्वती का वाहन हंस है।

पर्यायवाची : इरा, इला, कादंबरी, कादम्बरी, गिरा, गी, ज्ञानदा, परमेष्ठिनी, पावका, पूत्कारी, प्रज्ञा, ब्रह्माणी, ब्राह्मी, भारती, महाशुक्ला, महाश्वेता, मेधाविनी, वरवर्णिनी, वागीशा, वागीश्वरी, वागेश्वरी, वाग्देवी, वाचा, विधिवधू, विमला, वीणा वादिनी, वीणावादिनी, वेदाग्रणी, वैखरी, शारदा, शुक्ला, श्रुतदेवी, सरस्वती, हंसवाहनी, हंसवाहिनी, हंसाधिरूढ़ा, हंसारूढ़ा


अन्य भाषाओं में अनुवाद :

చదువుల తల్లి

సరస్వతి దేవి యొక్క వాహనం హంస.
సరస్వతి

ವಿದ್ಯೆ ಮತ್ತು ಭಾಷೆಗಳ ಅಧಿದೇವತೆ

ಸರಸ್ವತಿಯ ವಾಹನ ಹಂಸ.
ಅಕ್ಷರೇಶ್ವರೆ, ಕಾದಂಬರಿ, ಜ್ಞಾನಂಬ, ಜ್ಞಾನದೇವಿ, ಜ್ಞಾನಮಾತಾ, ಜ್ಞಾನಮಾತೆ, ಜ್ಞಾನಾಂಭೆ, ಜ್ಞಾನಾಪ್ರದಾಯಿನಿ, ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರಿ, ಬ್ರಹ್ಮಾಣಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಿ, ಮಹಾಶುಕ್ಲೆ, ಮಹಾಶ್ವೇತಾ, ಮಹಾಶ್ವೇತೆ, ಮಿಮಲಾ, ವಾಗೀಶ್ವರಿ, ವಾಗೇಶ್ವರಿ, ವಾಗ್ದೇವಿ, ವಾಚರೂಪಿಣಿ, ವಾಣಿ, ವಾಣಿಪ್ರಧಾಯಿನಿ, ವಾಣೀಶ್ವರಿ, ವಿದ್ಯಾದೇವತೆ, ವಿದ್ಯಾದೇವಿ, ವಿದ್ಯಾಪ್ರದಾಯಿನಿ, ವಿದ್ಯಾಪ್ರಧಾಯಿನಿ, ವಿದ್ಯಾಮಾತ, ವಿದ್ಯಾಮಾತೆ, ವಿದ್ಯೇಶ್ವರಿ, ವಿಮಲೆ, ವೀಣಾಪಾಣಿ, ವೀಣಾವಾಧಿನಿ, ವೇದಾಗ್ರಣಿ, ಶಾರದಾ, ಶಾರದಾಂಬಾ, ಶಾರದಾಂಬೆ, ಶಾರದಾದೇವಿ, ಶಾರದಾಮಾತ, ಶಾರದಾಮಾತೆ, ಶಾರದೆ, ಶುಕ್ಲಾಂಭರಿ, ಶುಕ್ಷದೇವಿ, ಶುಕ್ಷಮಾತಾ, ಶುಕ್ಷಮಾತೆ, ಶ್ವೇತಾ, ಶ್ವೇತಾಂಭರಿ, ಶ್ವೇತೆ, ಸರಸ್ವತಿ, ಸರಸ್ವತಿದೇವಿ, ಸರಸ್ವತಿಮಾತಾ, ಸರಸ್ವತಿಮಾತೆ, ಹಂಸವಾಹಿನಿ

ବିଦ୍ୟା ଓ ବାଣୀର ଅଧିଷ୍ଠାତ୍ରୀ ଦେବୀ

ହଂସ ସରସ୍ୱତୀଙ୍କ ବାହାନ
ଇରା, ଇଳା, ଜ୍ଞାନଦା, ପ୍ରଜ୍ଞା, ବାଗ୍‌ଦେବୀ, ବୀଣାପାଣି, ଭାରତୀ, ମହାଶୁକ୍ଳା, ମହାଶ୍ୱେତା, ଶାରଦା, ସରସ୍ୱତୀ

विद्या,कला व वाणी यांची अधिष्ठात्री देवता.

हंस हे सरस्वतीचे वाहन आहे
भारती, वागीश्वरी, वाग्देवता, वाणी, शारदा, सरस्वती

Hindu goddess of learning and the arts.

sarasvati

கல்வி மற்றும் வீணைக்கு அதிபதியான கடவுள்

சரசுவதியின் வாகனம் அன்னம்
காதம்பரி, சரசுவதி, விமலா

വിദ്യയുടെയും വാക്കിന്റേയും അധികാരിയായ ദേവി

സരസ്വതിയുടെ വാഹനം ഹംസം ആകുന്നു
ബ്രാഹ്മി, മഹാശ്വേത, വാഗ്ദേവത, വാണി, വിമല, വൈഖരി, ശാരദ, സരസ്വതി
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।